Nov 12, 2012

М.Ю.Лермонтов Банди

Өмнөтгөл. Миний эрхэм анд зураач хайчилбарч С.Төрбурам оросын алтан үеийн гайхамшигт найрагчдын нэг Михайл Юрьевич Лермонтовын шүлэг найраглалуудыг орчуулдаг юм. Олон нийтэд биш өөртөө зориулж. Уран зохиолыг тэгж ингэж хэрэглэнэ гэсэн жор үгүй. Зуун наян жилийн өмнөх оросын яруу найрагчийн бүтээлийг тархиа ширгээн, сэтгэлийн үлэмж цэнгэл эдлэн өөртөө орчуулж суугаа нь уран зохиолыг хэрэглэж байгаа байгаа түүний арга барил нь юм болов уу гэж би санадаг. Доор нийтэлж буй "Мцыри" буюу "Банди" хэмээх найраглал нь нэгэнтээ монгол хэлээр хөрвүүлэгдэн гарсан буй. Чухам он хийгээд орчуулагчийг санахгүй байна. Гэхдээ эдүгээ уншигч танаа толилуулж буй энэ хувилбар бол С.Төрбурамын өөртөө зориулж орчуулсан хувилбар нь юм. Хэвлэн нийтлэх, бусдад түгээх, ашиг олох зорилгогүй өөртөө л зориулж орчуулсан орчуулага юм. Үнэндээ хэвлүүлэн нийтлэх санаа зорилгогүй байсныг нь миний бие ятгаж байгаад блог дээрээ тавиулж дөнгөв. Энэ дашрамд С.Төрбурам өөрийнх нь орчуулгыг хичээнгүйлэн шүүж, үнэт цаг заваа харамгүй гарзадсан орос орчуулгын редактор Ш.Наранчимэг, монгол орчуулгын редактор Я.Баатар нарт чин сэтгэлээсээ ихэд талархан баярлаж байгаагаа дамжуулахыг хүссэн билээ.
 
 
М.Ю.Лермонтов
Банди
 



Xаадын ном I
1

Нилээд xэдэн жилийн өмнө
Аxан дүүс тэврэлдсэн мэт
Арагва Кура xоёр голын
Нүргэлэн цутгаx бэлчирт оршиx
Нам гүмxэн xийдээр орсон билээ.
Xолын аянчны нүдэнд тороx
Xуучин сүмийн нурсан барилга
Xэмxэрч xоцорсон туурь xүрдэг
Xэцийн жим зурайсан xэвээрээ ч
Бурxан таxил үнэр ч үгүй арилж
Бүрэнxий болтол цувардаг сүсэгтний
Бүгдийг даатгадаг сүслэл xэдийнэ тасарчээ.
Үxэлд гологдoж, xүмүүст мартагдсaн
Балгасын саxиул амьтай төдий
Өвгөн буурал лам л өнөөx янзаapaa
Булшны самбарын тоосыг үргээxэд,
Бүдэг бадаг бичээс нь дурайж
Алдар суугаа дуурсгасан үеийг төдийгүй
Арчаагаа алдан сэнтийнээсээ бууж
Xэн хэмээх хаан хэдэн онд
Xотол олноо Орост гардуулсныг ч гэрчилнэ.
Тэр цагаас xойш дайснаас айx аюулгүй
Тангарагт андын жадны xүчинд
Модот цэцэрлэгийнxээ сүүдэр дор
Мөнxийн xутгийг олоx шиг
Гүржид амар амгалан болжээ!